İRİNA OKAY

Antalya Yabancılar Arası Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı İrina Okay… 2001 senesinde geldiği Antalya’da evlenen ve içimizden biri olan Okay , bize Antalya’daki yabancı nüfusla ilgili çok farklı bilgiler verdi. İrina Okay “Matruşka”lar diyarından esen rüzgara takılarak Antalya’ya gelen on binlerce yabancıdan sadece biri…Antalya’ ya yerleşen Rus kadınların yaşadıkları uyum sürecinde başlarına gelenleri bize dobra dobra anlatan Okay, Rus kadınının hiç bilmediğimiz özelliklerini bizlerle paylaştı. Yabancıların Nataşa ismiyle anıldıkları için başlarına gelenleri, Antalya’daki Rus gelinleri , Türk erkeklerini ve Antalya ‘yı konuştuğumuz sohbetimizde sanılanın aksine bir portre ortaya çıktı.Adeta “Güzel Yabancılar” şehri haline gelen Antalya’nın son yıllarda popülerliğini kaybettiğini söyleyen Okay , bizlere bu konuyla ilgili de ilginç istatistikler verdi.Antalya’yı ve burada ki Türk arkadaşlarını çok sevdiğini söyleyen İrina Okay ,dernekte yürüttüğü çalışmaları ve gerçekleştirdiği ilklerini anlatırken ,bize de “on parmağında on marifet” demek kaldı.

-Antalya’ya ilk gelişiniz nasıl oldu ?
Antalya’ya ilk defa tatil amacıyla geldim. Tatilde eşimle tanıştım ve birkaç ay içinde de evlendik. Antalya Ruslar için çok önemli burayı kendilerinden bir bölge gibi görüyorlar.Şimdi iş için yine Rusya’ya gidip gelmeye devam ediyorum.
-Antalya’ya ilk geldiğinizde ne gibi zorluklarla karşılaştınız?
İlk önce dil sorunu vardı Türkçe bilmiyordum. Ülke olarak farklı… Mantalite farklı, kültür farklı,yemekler farklı her şeyi sıfırdan öğrendim.Eşim her şeyi adım adım anlattı. Buranın Türkiye olduğunu kabul ettim sonra daha kolay oldu alışmam.
-Antalya’daki Yabancılar Arası Kültür ve Dayanışma Derneğini niçin kurdunuz?
Antalya’da Rusların kültür merkezi yoktu. Ama herkes bunu istiyordu. Buradaki çoğu yabancı yazın çalışıyor ama kışın iş yok.Herkes sıkılıyordu ve Rusların birbirleriyle tanışması için böyle bir dernek gerekiyordu.
-Bu dernekte neler yapıyorsunuz?
Kültürel etkinlikler düzenliyoruz.Rus bayramlarını bizde burada kutluyoruz. Bu yıl Rusça ve Türkçe bir takvim hazırladık ,bir de yine Rus bir arkadaşımız Türk yemekleriyle ilgili bir kitap yazdı.Dernek olarakta Rusların Türkiye’ye ilk gelişlerinden bu güne kadar olan tarihi anlatan bir kitap yazdık. Burada mini bir kütüphane yapmaya çalışıyoruz.
-Antalya ile ilgili son projeniz nedir?
Antalya’da ilk defa lisanlı Rus okulu açmayı planlıyoruz.Levent Aydın Lisesi bize ilk yıl için iki derslik verdi. Burada Rus Devlet Okulu açıp diploma vereceğiz.Bir de imza topluyoruz ve bağış alıyoruz ve Antalya da bir kilisemiz olsun istiyoruz.
-Antalya ya gelen Rusların en büyük sorunu nedir?
En büyük sorun işsizlik…Çünkü daha önce buraya çalışmak için gelenler ücret olarak daha rahat iş bulabiliyorlardı.Ama şu anda aldıkları maaş onlar için yeterli değil.Rusya’da ekonomi çok gelişti ve aynı parayı artık Rusya’da da kazanabiliyorlar...Antalya’ya çalışmak için gelen sayısında yarı yarıya düşüş var.Bunun önümüzdeki senenin turizmini çok etkileyeceğini düşünüyorum.
-Rus kadınlarının çoğunluğu üniversite mezunu ama burada evlendikleri gençler öyle değil..Bu sosyo-kültürel fark evlilikleri nasıl etkiliyor?
Bundan dolayı çok sorunla karşılaştık.Evlendikten bir müddet sonra bu fark boşanmaya kadar giden bir takım kavgalara yol açıyor.Rus kadınları özgürlüklerine düşkündür.Evlendikten sonra din değiştirmesini isteyen eşler, türban taksın isteyen eşler ya da eve kapatıp kimseyle görüşmesine izin vermeyen eşler oldukça fazla..Türkçeyi çok az bilen Rus kadınlar, kanunları da bilmiyor çoğu ortada kalıyor.
-Peki Rus kadınlarının, Türk erkekleriyle yaptığı anlaşmalı evliliklerle ilgili ne düşünüyorsunuz?Antalya’yı ve Türkiye’yi bu konuda çekici kılan nedir?
Antalya’da deniz var,servis güzel,hava güzel bu yüzden tercih ediliyor.Eskiden çalışmak için gelenlerin sayısı çoktu ve oturma,çalışma izni için yapılan evliliklerde çoktu ama artık çalışmaya gelenlerin sayısında yarı yarıya düşüş var o yüzden anlaşmalı evlilikler de azaldı.Az parayla sigortasız çalıştırıldıkları için artık gelmek istemiyorlar. Gelenler de Moldovya, Özbekistan, Ukrayna gibi ekonomisi hala kötü ülkelerden gelenler…Firmalar artık eleman için bizi de arıyorlar.Antalya’da deniz var,servis güzel,hava güzel bu yüzden tercih ediliyor.
-Türk damat Rus gelin evliliklerinde en sık karşılaşılan sorun nedir?
İlk sorun Rus kadınlar çalışmaya alışıktır.Hep çalışırlar.Bazı erkekler eşlerini eve kapatıyorlar,çalışmasın kimseyle görüşmesin diye…Böylece kadın yalnız kalıyor ve bu problem oluyor.İkinci bir şeyde bazen erkekler kadını kandırıyorlar.İlk başta bir çok şey vaat ediyorlar ama evlendikten sonra bunları yapmıyorlar.Bunlar en sık karşılaşılan sorunlar….
-Rus kadınlar rahat tavırları ve özgürlüklerine düşkünlükleri ile bilinir bu aile kavramını nasıl etkiliyor?
Savaştan çıktığımız için erkek nüfus biz de çok az o yüzden aile kavramı biz de çok önemli..İyi birine rastladığımız zaman gereğinden fazla ilgi gösteriyoruz.Karşımızdaki kişinin hayatını kolaylaştırmak için her şeyi yapabiliriz.Bunun karşılığında da özgürlüğümüze düşkünüz.Rus kadın kapatıldığı zaman etrafla ilişkisi kesildiği zaman ilişki özgürlük savaşına dönüyor.
-Rus kadınlar dışarı hayatlarındaki gibi evlerinde de bakımlı mı? Türk kadınını fiziksel ve kültürel açıdan nasıl buluyorsunuz?
Evet evlerinde de aynen sokaktaki gibi bakımlıdırlar.Türk kadınları biz açık açık söyleyince kızıyorlar.Eğitimli, çalışan Türk kadınları aynen Avrupalı gibi bakımlı ve güzel ama çalışmayan eğitimsiz kadınlar bakım yapmıyor. Bir çok Türk arkadaşım var onlarda aynen bizim gibi bakımlı ve kültürlü..
-Güzellik sizler için ne ifade ediyor?
Güzellik bizim için çok önemli.. Yemeklerimize, sporumuza dikkat ederiz. Ne olursa olsun spor yapmayı asla ihmal etmeyiz. Kendimize çok iyi bakan bir toplumuz yaşımız ne olursa olsun bakımsız,makyajsız asla göremezsiniz bizi…
-Peki Rus kadını çok parayı mı yoksa tutkulu bir aşkı mı tercih eder?
Tabii ki güzel bir aşkı tercih ederler. Sanılanın aksine Rus bayan birine aşık olursa parası olsa da olmasa da önemli değil… Aşkı çok paraya tercih ederler…
- Rus kadınlar en çok neye para harcar?
Bizde çocuk çok farklı..Biz en çok parayı çocuklarımız için harcarız.İyi giyinecek,iyi eğitim alacak,iyi yaşayacak…Çocuk Ruslar için gurur kaynağıdır.Spor okuluna,müzik okuluna,resim okuluna mutlaka çocuklarımızı göndeririz.İyi yetişsinler diye en çok parayı onlara harcarız.
-Rusya’dan gelip burada hayat kadını olarak çalışan ya da çalıştırılan yabancı kadınlarla ilgili ne düşünüyorsunuz?
Ne kadarı Rusya’dan geliyor bilmiyorum ama belki Rusya’dan çok olmasa da Moldovya,Ukrayna,Özbekistan gibi ekonomisi kötü ülkelerden hiçbir şey bilmeyen kadınları getirip hayat kadını olarak çalıştırıyorlar. Bu ülkelerde işsizlik çok, iş yoktu çok gençler hiçbir şey bilmiyorlar.Bu çok kötü bir şey tabi ki… Rus kadın denince akla hep bu geliyor .Rus kadınlarla ilgili bir önyargı var.Önceden bu daha kötüydü ama şu anda yavaş yavaş biz gözlemliyoruz artık herkese aynı davranılmamaya başlandı.Türk kadınları Rusları düşman gibi görüyor.Kocası bir Rus kadınla konuşsa sanki kocası elden gidiyor gibi davranıyorlar.
-Dernek olarak ihbar telefonları alıyor musunuz?
Fuhuş konusunda değil ama geçen hafta bir tane yardım isteği aldık.Bir Rus kadın evlenmek amacıyla bir Türk’le aynı evde yaşamaya başlıyor.Ama sonradan adam kadını hiç dışarı çıkarmamaya başlamış. Bir arkadaşından yardım istemiş kadın, bizim aracılığımızla konsolosluğa ulaşıldı ve daha sonra olay emniyete yansıdı .
- Antalya’ya yerleşen Rus kadınların sayısının artmasının Türk kadınlarını etkilediğini düşünüyor musunuz?
Türk kadınlarının bakış açısı değişti. Artık daha bakımlı olmaya başladılar. Rus kadınların gelmesi onları bakımlı olmaya zorladı. Spor yapmaya başladılar, kendilerine dikkat ediyorlar.
Bence bu olumlu bir gelişme… Sadece bu konuda değil yaptığımız etkinlikleri gören Türk aileleri de çocuklarını spora ve sanata yönlendirmeye başladılar.
-Rus kadınlara göre Türk erkeklerini değerlendirir misiniz?
Türk erkekleri bizce yakışıklı,çok ilgi gösteren,bakımlı ve kültürlü…
-Peki Türk erkekleri çapkın mı?
Var tabii.. Rusya da kadına kimse ilgi göstermez ne kadar makyaj yaparsan yap,ne kadar iyi giyinsen de kimse sana bakmaz.Mesela Türk erkekleri bu konuda korkuyor, “Seni nasıl yalnız göndereceğim Rusya ya ?”diyor ama Rusya da durum böyle değil..Herkes güzel ,herkes bakımlı .. Savaştan dolayı da bayan nüfusu daha fazla o yüzden kimse orda Rus kadınına ilgi göstermez.
-Bir Türkle evlisiniz ve evliliğinizde asla affetmem dediğiniz şey nedir?
Yalan.Yalanı asla affetmem.Yalan her şeyi getirir çünkü…Mesela Türk ailelerinde kıskançlık sorunu çok fazla..Ama bizim kültürümüzde bu çok yoktur.Karşımızdakini sıkmıyoruz,belli bir noktaya gelmişse de o ilişki bitmiştir zaten…Tamamen kıskançlık yapıp itici noktaya getirmemeye çalıyoruz ilişkilerimizi..
-Antalya’da yaşayan Rus kadınların en çok şikayet ettiği konu nedir?
En çok şikayet ettikleri şey rahatsız edilmek…Biz son zamanlarda yaptığımız etkinliklerde Rusları kültürle tanıtmaya çalışıyoruz.Artık Rusları basit görmesinler.Bu dernek için bastırdığım kartvizitim var.Bazen sadece Rus olduğum için rahatsız edici telefonlar bende alıyorum.Bu tür durumlar hepimizin başında Rus denilince hemen kötü bir çağrışım yapıyor.
-Önyargı var diyorsunuz ama zorla fuhuş yaptırılanların yanında kendisi isteyerek gelenler de var değil mi?
Tabi kendisi gelende var. Defalarca sınır dışı ediliyorlar ,defalarca geliyorlar.Bunu azaltmak adına şu anda dernek olarak Yabancı Şube polislerine ücretsiz Rusça dersi vermeye başladık.En azından ülkeye giriş yaparken bir kısmını engelleyebilsinler diye…Antalya daki fuhuş yaptırılan yabancı kadınlar öyle basit organizasyonlar değil.Uluslararası bir şebeke bu..
-Türklerin çoğu Rus hayat kadınlarından Nataşa diye bahseder ,bu sizi rahatsız ediyor mu?
Nataşa aslında bir isim sadece…Mesela Aleksandr Sergeeviç Puşkin’in karısının da ismi Nataşa…Bizde çok fazla isim yoktur. Ama Türkiye’de Nataşa ismi kötü kullanılıyor.Bu yüzden adı Nataşa olan kadınlar Antalya’ya yerleşince ilk olarak isimlerini değiştirmek zorunda kalıyorlar. Utanıyorlar çünkü...Türklerde bu konuda yanlış bir inanış oluşmuş.Yazık tabii bizim isim kötü amaçlı kullanılıyor…
-Antalya esnafının yabancılara karşı yaklaşımını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Aynı sebepten dolayı iste Avrupa’dan gelenlere farklı,Rusya’dan gelenlere farklı davranıyorlar.Ruslarla ilgili önyargıyı kafalardan silmek biraz zor oluyor. Ama bizim gibi aileleri tanıdıktan sonra çok saygılı ve iyi davranıyorlar.
-Bir gününüzü nasıl değerlendiriyorsunuz?
Sabah kalkınca mutlaka yürüyüş yaparım. Çok çalıştığım için gün içinde boş vaktim olmuyor ama seyahat etmeyi seviyorum fırsat buldukça… Bir de bizim en önemli alışkanlığımız kitap okumakdır.Bir yere gidince hemen kitap açarız,dolmuşta,plajda bulduğumuz her fırsatta okuruz.Çoğumuzun çantasında bir kitap mutlaka vardır. Rusya’da mesela metroya, otobüse binerseniz kitap okuyan çok insan görürsünüz.
-Rus kadınların birbirleriyle olan ilişkisi nasıl sıkı bir dayanışma var mı ?
Bu dernek kurulana kadar birbirleriyle konuşmaya korkuyorlardı.Selam bile vermiyorlardı.
Güvenmiyorlardı hatta ben kartvizit veriyorum bana bile çok soğuk bakıyorlardı.Ama yavaş yavaş birbirleriyle kaynaşmaya başladılar bu yapılan etkinlikler sayesinde..
-Antalya yinede Ruslar için en popüler şehir, iş imkanları talebi karşılıyor mu ?
Aslında artık öyle değil.Antalya’ya yerleşenlerin sayısında çok ciddi düşüşler var.Hatta geri dönüşler bile başladı.Siz sadece bizi görüyorsunuz ama mesela sadece Moskova da yaşayan 10000 Türk var. Özellikle orada Türklerin yaptığı yatırımlar çoğaldıkça buradan da gidişler artmaya başladı.Antalya’ya gelen Ruslarla ilgili size rakam vermem gerekirse, biz bu derneği 2 yıl önce kurduk.İki sene önce 1000 kişi civarında bize iş bulma amacıyla başvuran Rus vardı geçen sene 100-200 kişi başvurdu.Bu senenin başından beri 25 kişi falan başvurdu.Bu çok ciddi bir düşüş bizce.. Turizmde talep aynı ama artık çalıştıracak eleman bulmakta zorlanıyor firmalar…Umarım bu ilerleyen yıllarda sorun olmaz…

İrina Okay Kimdir?

Rusya St.Petesburg’da doğdu.2001’de Antalya’ya geldi.Lise eğitimini kolej’de,üniversite eğitimini de ekonomi bölümünde tamamladı.2001 senesinde eşiyle tanışan ve evlenen İrina OKAY Elit Sport Acentasının sahibidir.Uluslararası İş Kadınları Derneği üyesi olan Okay,Antalya Yabancılar Arası Kültür ve Dayanışma Derneğinin de başkanı…