MUSTAFA KARAMAN

Antalya Makine Mühendisleri Odası Şube Başkanı Mustafa Karaman, başkanlık koltuğunu devretmesine günler kala Antalya’yla ilgili son değerlendirmeleri bizler için yaptı.

10 yıldır görevde olan Karaman, görev süresince birçok projeyi de hayata geçirdi. Antalya’nın bugün devam eden en önemli sorununun hava kirliliği olduğunun altını çizen Mustafa Karaman, ulaşım ve enerji tasarrufu konularının önemine bir kez daha değindiği sohbetimizde acil önlem alınması gereken konuları masaya yatırdık. Başarılı bir 10 yılı deviren Başkan Karaman veda konuşmasını Antalyalılar için Cuma Sohbeti’nde bizlerle paylaştı.

- 10 yıllık görev sürenizi nasıl değerlendiriyorsunuz?

Kentimiz ile ilgili gelişen olumlu projeleri destekledik, alkışladık; toplum lehine, kent lehine olmayan projelere karşı çıkarak alternatif projeler önerdik, diğer meslek odaları ve Kent Konseyi ile birlikte baskı grupları oluşturduk. Üye sorunlarına, kent sorunlarına ve ülke sorunlarına yönelik birçok uygulamanın içinde yer aldık. Ancak her koşulda, her süreçte, her ortamda bireysel haklarımızı savunurken ülke ve toplum çıkarlarına dönük tavır aldık. Ülke ve toplum çıkarlarını bireysel çıkarlarımız üstünde tuttuk. Bu konuda asla ödün vermedik.

Üyelerimize sorduk, düşündükleri başka önerileri paylaşmalarını istedik, gelen her türlü öneriyi değerlendirdik ve önerilen bütün etkinlikleri de yaptık. Üyelerimizi spor, kültür, sosyal etkinliklerde buluşturarak birlikte olmalarını sağladık. Mesleğini yapmayan, odaya gelme zorunluluğu olmayan üyelerimizi odaya çekebilmek için çok sayıda kültür-sanat etkinlikleri; koro, folklor, dans, gitar, tiyatro ile spor faaliyetleri; tenis, haftada bir gün, mini sahada futbol maçları yaparak meslek odaları arasında düzenlenen mini futbol maçlarına iki takımla katılmalarını her dönem sağladık. Yabancı dil ve bilgisayar kursları düzenleyerek üyelerimizin bir araya gelece¤i ortamlar yarattık. Yaz aylarında, üyelerimizden gelen talep üzerine sosyal etkilikle ilgili yurtiçi, yurt dışı geziler düzenlendik. Üyelerimizin sevinçli ve üzüntülü günlerinde hep yanında olduk. Sevinçlerini paylaşarak çoğalttık, üzüntülerini paylaşarak azalttık.

-Antalya ile ilgili bugüne kadar çözemediğiniz bir sorunla karşılaştınız mı?

Makine Mühendisleri Odası olarak 2004 yılından beri kentimizdeki hava kirliliği konusunu yakından takip ettik. Görüşlerimizi kamuoyu ile paylaştık. Maalesef kentimizde yıllar geçtikçe hava kirliliği azalacağına artmaya devam etti. Her kış gündeme gelen hava kirliliği konusunda yaptığımız açıklamaların ardından elimiz hep boş kaldı ve o yılda geç kalındı, o kış da kömürler dağıtıldı, satıldı ve o kış da halkımız kirli hava soludu. Antalya’da hava kirliliğini yaratanın bedava dağıtılan ve partikül oranı yüksek ve ısı değeri düşük kalitesiz

kömürler olduğunu onlarca kez açıkladık. Hava kirliliğine bugün baktığımızda, Çevre ve Orman Bakanlığı’nın sitesinde, 2004 yılında kentimiz kirli olmayan iller arasındayken 2009 yılında birinci sınıf hava kirliliği yüksek iller arasında yer almaktadır. Bu veriler gösteriyor ki Antalya’da hava kirliliği yıllar geçtikçe artmaktadır, Makina Mühendisleri Odası olarak bu konuda da haklı çıktık.

-Bu konudaki denetim sorumluluğu nasıl işliyor?

Büyükşehir Belediyesi Meclisi 16.10.2009 tarihinde aldığı kararı yine Ekim 2009 tarihinde Antalya Valiliği’ne göndermiştir. Bu öneri İl Mahalli Çevre Kurulu’nun toplantısında gündeme alınmamıştır. Aralık 2009’da yapılacak olan İl Mahalli Çevre Kurulu Toplantısı’nda görüşüleceğini beklerken Aralık ayında toplantının yapılmayacağını öğrendik. Bu karar da gösteriyor ki hava kirliliğini önleyecek olan İl Mahalli Çevre Kurulu Çevre İl Müdürlüğü’nün önerisi olan kalitesiz kömürün kente dağıtımında ve satılmasında inat etmektedir. Büyükşehir Belediye Meclisi’nin oy birliği ile aldığı kararı yok saymaktadır. Hava kirliliğini kontrol ve denetlemekte görevli olan Büyükşehir Belediyesi’nin önerisini yok sayması kentimizde

hava kirliliğinin devam etmesine neden olmaktadır. Bir konutta Çevre İl Müdürlüğü’nün önerisi olan ısıl değeri 5000kcall/kg olan kömürden 1000kcall/kg kullanıldığı takdirde havaya 650 kg partikül vermektedir. Elde ettiği ısı da 5000x1000: 50 bin kcall/kg olmaktadır.

Aynı enerjiyi önerdiğimiz 7000kcall/kg’lık kömürde ise 700 kg kullanıldığı için 210 kg partikül havaya dağılmaktadır. Bu rakamlara bakıldığında 650 kg yerine 210 kg partikül

oluşacağı ortadadır. Bu da %70’e yakın kirliliğin azalmasına neden olacaktır. Bu kış da İl Çevre Müdürlüğü sayesinde hava kirliliğimiz yaşandı ve devam edecektir. Umarım önümüzdeki kışa önlemler alınır ve sorun çözülür. Bunun içinde şimdiden çalışmalara başlamalıyız.

-Antalya’nın ulaşım sorunu sizce ne yönde gelişmektedir?

Son yıllarda artan kent içi trafik ancak insan öncelikli ulaşım sistemlerinin hizmete girmesiyle çözülebilir. Antalya’mızın parası çöpe atılmamalıdır. 2005 yılında Büyükşehir Belediye Meclisi’nde onaylanan ulaşım master planında hatalar olduğu, Isparta ili verileri ile karıştığı ve sayıların birbiriyle tutmadığı verilerin yanlış olduğu Plan Danışmanı diye adı yazılan Prof. Dr. Haluk Gerçek’in kendi ifadesiyle danışman olmadığını belirtmiştir. Ulaşım master planının hatalı ve yanlış olduğu ve bu plana göre yapılan cadde tramvayı ve hatlarının yanlış olduğunu söylemek istiyorum. Mevcut ulaşım master planına göre, ulaşımla ilgili alınacak kararların güvenilir olmayacağını da ayrıca belirtmek istiyorum. Yaptığımız incelemeler neticesinde, mevcut yapılan cadde tramvayı hattının yanlış olmasından dolayı işletmeye açıldığı zaman yeterli yolcu olmayacağı ve işletmenin zarar edeceği görülmektedir. Bir yolcunun öncelikli gidebileceği yerlerin başında hastane, adliye, üniversite ve deniz gelmektedir. Mevcut raylı sistem bu bölgelere ulaşamıyorsa yolcu bu kentte nereye gidecektir?

-Peki bu konunun bir çözümü var mı?

Ulaşım master planı yapılarak uzun erimde raylı sisteme geçilmelidir. Bireysel araç kullanımını caydırıcı, toplu taşımayı özendirici tedbirler alınmalıdır. Eski model otobüslerin yerine yeni model klimalı otobüslerle değiştirilmeli, otobüs sisteminin hizmet düzeyi

iyileştirilmelidir. Kent içi ulaşımında dolmuşların yerine daha fazla yolcu kapasiteli ve her türlü konfora sahip yani model otobüsler devreye alınmalı, dolmuş taşımacılığı kent merkezi dışındaki güzergâhlara kaydırılmalıdır. Antalya’nın turistik yöre olmasından dolayı turizme yönelik toplu taşıma ring sistemleri oluşturulmalıdır. Kent merkezlerinde yapılan veya yapılmak istenen açık veya katlı otoparklar çözüm değildir. Bireysel araç kullanımını özendirmektedir. Kaldırımlar park alanı olmaktan çıkarılmalıdır. Zaman geçirilmeden bisiklet yolları yapılmalı, bisiklet kullanımını özendirilmelidir. 2001 yılında Antalya kent içi ulaşımında, dolmuşlar ara transit aracıydı. Kent içinde otobüslere dönüştürülmesi gerektiğini söylemiş, dönüşmeyen dolmuşların da kent dışında çalıştırılması için oda olarak imza kampanyası başlatmıştık. Bu kampanyamızı Büyükşehir Belediyesi’ne iletmiştik. Antalya’da deniz ulaşımı da göz önüne bulundurularak, deniz ulaşımına önem verilmelidir.

-Klima kullanımı yoğun, enerji tüketimi yüksek bir şehir Antalya. Bu konu uzun vadede sorun yaratacak mı?

Çevre ve enerji sorunlarının hafiflemesinde gelişmiş ülkelerin önlemlerinden biri de enerji tasarrufudur. Gelişmiş ülkelerde de etkin bir enerji tasarrufu için yalıtım öncelikli çare olarak görülmektedir. Enerji Verimliliği Kanunu’na dayanarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından hazırlanan Binalarda Enerji Verimliliği Yönetmeliği, 5 Aralık 2008 tarihinde yayınlanmıştır. Bireysel ısınma ile merkezi ısıtma arasında enerji tasarrufu %10 ile %30 arasındadır. Bin metrekare üzerindeki yeni binalarda enerji kimlik belgesi düzenlenmesi gerekmektedir. Enerji kimlik belgesi binanın yıllık enerji ihtiyacının değişmesine yönelik herhangi bir uygulama yapılması halinde bu yönetmeliğe uygun olacak şekilde yenilenir. Enerji kimlik belgesi düzenleme, düzenlendiği tarihten itibaren 10 yıl geçerlidir. Yapı

kullanım belgesi alınırken bu belge istenecektir. Enerji verimliliğinin en etkin ve kolay uygulanabilir önleminin başında ısı yalıtımı gelmektedir. Binalarda tüketilen enerjinin %75’i ısı enerjisi olarak kullanılmaktadır. Ülkemizde 2000 yılında zorunlu standart haline getirilen ısı yalıtımı, maalesef yeterince uygulanmamıştır. Isı yalıtımı yapılırsa yeni santral kurmaya gerek kalmayacaktır.

-Antalya gündeminde çözüme ulaşılan sorunlar nelerdir?

Gürültü kirliliği ile ilgili yaptığımız çalışmalarda, uçakların pistten yavaş bir şekilde havalanarak yerleşim yerlerine çok yakın bir şekilde seyir etmesi gürültünün yoğun bir şekilde hissedilmesine neden olmaktadır. Uçak mühendislerinin araştırmalarına göre bunun nedeni, uçakların hızlı bir şekilde havalanarak hemen yükselmeleri yerine alçaktan uçuş yaparak ve inişlerde de "Short Kat" (kısa yoldan iniş) uçuş tekniğini tercih etmeleri yakıt tasarrufundan ötürüdür. Bu yöntem oldukça bilinçsiz bir sistemdir. Az yakıt yakmakta, motorun ömrünü arttırmakta ancak gürültüyü çoğaltmaktadır. Bu uygulamalar denetlenmeli uygulamayı sürdürenler için caydırıcı cezalar verilmelidir. Dünyanın birçok kentinde terk edilmiş bir yöntemi kullanmamız doğru değildir. Bu sebeple Güzeloba bölgesinin 6 noktasına ses ölçüm cihazları kurulmuştur. Önümüzdeki sezon bu sorunun yaşanmayacağını düşünüyoruz.

- Başkanlık görevinizin başladığı tarihten bugüne kadar neler değişti?

Kentin sakini değil, sahibi gibi davranarak, sorunlara sahip çıktık, çözüm önerilerinde bulunduk. Görev yaptığım 10 yıl içerisinde ülkemizde, Ağustos 1999’da Kocaeli büyük depremi yaşanmıştır, 21Şubat ve 5 Nisan ekonomik krizleri yaşanmıştır ve bugünde ekonomik kriz devam etmektedir. Bu koşullar içerisinde de şube olarak çalışmalarımızı verimli şekilde sürdürerek gelirlerimizi ciddi şekilde arttırdık. Şube bütçemizde, 2000 yılında tahmini gelir 190.000 TL iken, gerçekleşen gelir 280.000 TL’dir. 2009 yılında tahmini gelir 2.865.000 TL iken gerçekleşen gelir ise 3.067.000 TL olmuştur. Görüldüğü üzere tahmin edilen gelirlerin hep üzerine çıktık. Gelirlerimizi yıl bazında 12 kat artırdık, kendi

hedeflerimizle yarıştık. Bu da gösteriyor ki gelir gider farklarıyla hedefler üstü başarılarla yeni bina yatırımları, üyelere dönük çalışmalar ve personel sayısının artırılmasını sağladık. Bu çalışmalarımızı yaparken hiçbir yerden borç almadık. Merkez aktarmamızı da yaptık. Borcumuz bulunmamaktadır. Şubemizin MMO’na bağlı 18 şube içerisinde üye başı gelirde birinci sırada yer almasını sağladık. Bu dönemde MMO Antalya Şubesi olarak odamıza kayıtlı olmadığını tespit ettiğimiz meslektaşlarımızı üye olmaları için ikna ederek üye sayımızı 800’den 1800’ün üzerine çıkardık. Şube genel kurullarında yap›lanseçimlerde, üye sayısı katılım oranına göre 18 şube içerisinde yine birinci sırada yer aldık. Makina Mühendisleri Odası Antalya Şubesi olarak, mesleğimizi kamuda, özel sektörde, yaşamın her

alanında ön planda tutmaya özen gösterdik, odamızı basında ve her türlü platformda gururla taşıdık. Sürekli büyüyen, üyesiyle barışık, genel merkez kurullarında etkin dinamik bir şube çalışmalarını gerçekleştirdik.

-Bundan sonrası için planlarınız nelerdir?

Ben bugüne kadar aldığım görevlerde aday olmadım. Ne mutlu ki bana, meşlektaşlarım beni aday gösterdi. “Siyasete atılacak mısınız?” sorusuyla çok karşılaşıyorum. Ben siyasetten hiç kopmadım zaten. Siyasete 1978 yılında başladım. Şuanda da içindeyim. Gelecek dönemde hayat ne gösterir şimdiden bilemem ama birikimlerimi farklı görevlerimle yıllardır Antalya için paylaşıyorum. Bundan sonrasında da böyle olacağını düşünüyorum.

Mustafa KARAMAN kimdir?

1956 yılında Ermenek’te doğdu. İlköğretimini Karaman’da tamamlayan Mustafa Karaman, liseyi Adana’da bitirdi. 1980 yılında Ankara Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi Makina Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü’nü bitirdi. 1980 yılında kendi şirketi olan GÜNSU’yu kurarak çalışma hayatına başladı. 1989 yılında GÜNSU Enerji Sistemleri – Konfor Tesisleri Sanayi ve Ticaret A.Ş’yi kurdu. Halen şirketin yönetim kurulu başkan vekili ve genel müdürü olarak görev yapmaktadır.

1991 yılında GÜNSU Su Kimyasalları Sanayi ve Ticaret A.Ş’yi kuran Karaman, şirketin yönetim kurulu başkan vekilliğini yürütmektedir. Karaman, Antalya Organize Sanayi Bölgesi’nde 2004 yılında kurulan Fipol Plastik Sanayi ve Ticaret A.Ş’de yönetim kurulu üyesidir.

1992 yılında Makina Mühendisleri Odası (MMO) Antalya Şube Yönetim Kurulu Sekreteri oldu. 1994-1999 yılları arasında MMO Antalya Şube Yönetim Kurulu Başkan Vekili görevini yürüttü. Mustafa Karaman, 1999 yılından bu yana Şube Başkanı olarak görev yapmaktadır. Ulusal düzeyde gerçekleşen sanayi, tesisat, güneş enerjisi, iklimlendirme, ulaşım, bakım teknolojileri, iş güvenliği, kentleşme ve yerel yönetimler kongrelerinde düzenleme ve yürütme kurullarında görev aldı.

1992-1999 yıllarında Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) meclis üyeliği ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) delegeliği yapan Karaman, 1999-2004 yıllarında ATSO meclis başkan vekilliği görevini sürdürdü. 2004-2009 yıllarında ATSO yönetim kurulu üyesi olan Mustafa Karaman, halen ATSO meclis üyesidir.

1995-2002 yıllarında Antalya Organize Sanayi Bölgesi (AOSB) müteşebbis heyeti üyeliğinde görev alan Karaman, 2002-2004 yıllarında AOSB yönetim kurulu başkan vekilliği yaptı. Çok sayıda sivil toplum kuruluşu ve çevre gönüllüleri derneklerinin üyesi olan Karaman, Antalya Kültür ve Eğitim Vakfı (AKEV) Antalya Üniversitesi mütevelli heyeti üyesidir. 1978-1979 CHP Gençlik Kolları Merkez Yönetim Kurulu Üyeliği’nde bulunan Karaman, 29 Mart 2009 yerel seçimlerinde Muratpaşa Belediyesi ve Antalya Büyükşehir Belediyesi Meclis Üyesi seçildi. Mustafa Karaman, evli ve iki çocuk babasıdır.